AI bubble?

Je denkt al snel aan de internet-bubbel van begin 2000. Misschien is AI daar een moderne echo van? De mening zijn verdeeld. De kans is groot dat AI géén bubbel is zoals toen. Dat wil niet zeggen dat er geen gevaren schuilgaan in overenthousiasme en blind vertrouwen. Laten we eens kijken wat experts en opinies daarover zeggen.

Meningen en feiten op een rij

1. De Amerikaanse pragmatische sceptici Een MIT-rapport noemt het ontnuchterend: een groot deel van AI-projecten levert niet de beloofde waarde op. De oorzaak ligt vaak niet in de technologie zelf, maar in de uitvoering en de torenhoge verwachtingen. Economen wijzen erop dat waarderingen in AI soms nog riskanter lijken dan in de dot-com-periode. Destijds stroomde geld naar bedrijven zonder businessmodel. Vandaag gaat het naar startups die wél indrukwekkende demo’s tonen en tegelijkertijd nog worstelen met schaal en rendement.

2. De CEO’s neigen naar scherpte én nuance Sam Altman van OpenAI zei het treffend: “Wanneer bubbels ontstaan, raken slimme mensen overenthousiast over een kern van waarheid.” Hij erkent de risico’s, zonder AI af te serveren. Integendeel: hij ziet een technologie die onze manier van werken blijvend verandert. Aan de andere kant klinkt optimisme van bijvoorbeeld AMD’s Lisa Su en voormalig Google-CEO Eric Schmidt. Zij zien AI niet als luchtbel, maar als een fundamentele verschuiving – zoals de komst van elektriciteit of het internet.

3. Historische en speculatieve duiding Wie terugkijkt naar de dot-com jaren ziet een patroon: eerst euforie, daarna een crash, en uiteindelijk structurele groei. In 1999 gingen miljarden naar bedrijven die enkel een .com in hun naam hadden. Toen de lucht eruit liep, bleven Amazon, eBay en Google over. Zij bouwden waarde die de tand des tijds doorstond. Historici zoals Carlota Perez noemen dit de “installatiefase”: investeringen en speculatie, gevolgd door schifting en daarna pas echte productiviteit. AI lijkt vandaag in diezelfde fase te zitten.

4. Hoe het voelt voor ondernemers De nuchtere Nederlandse ondernemer herkent de dynamiek. Tijdens de internet-bubbel investeerden bedrijven in websites die weinig opleverden. Vandaag zie je ondernemers experimenteren met chatbots, automatische klantenservices of AI-rapporten. Soms werkt het, soms niet. Het verschil met toen? AI bewijst zich nu al in dagelijkse praktijk: van advocatenkantoren die sneller dossiers doorzoeken tot makelaars die met AI-teksten woningen beter presenteren. Het zijn geen lege beloftes, het zijn tastbare toepassingen.

Hoe kijken investeerders naar deze ‘bubble’?

Investeerders zitten in tweestrijd. Aan de ene kant zien ze miljarden in AI-starters die nog geen winst maken. Een vervelende déjà-vu van de dot-com-tijd. Aan de andere kant investeren giganten als Microsoft, Google en Amazon structureel door. Zij kunnen verliezen dragen en AI stap voor stap inbouwen in advertenties, cloud en apparaten. Dat is een fundament dat veel sterker is dan de fragiele dot-coms van toen. Veel beleggers verwachten daarom geen totale implosie, wel flinke correcties bij overgewaardeerde spelers zonder bewezen waarde.

Hoe ondernemers daar slim op kunnen inspelen

• Kies duidelijk voor waarde. Gebruik AI niet omdat het hip is, maar omdat het concrete pijn oplost. Automatiseer dat saaie rapport, versnel die offerte, maak de klantreis soepeler.

• Wees rationeel over ROI. Bouw klein, test snel, en wees niet bang om te stoppen als het niets oplevert. Zo hou je energie en geloof over voor projecten die wel slagen.

• Laat je merk spreken. Zet je bedrijf neer als gids in een wereld vol hype. Deel klantverhalen, toon praktische resultaten. Zo blijf je zichtbaar, ook als de luchtbel elders knapt.

• Blijf flexibel en leer. Waar internetbedrijven destijds omvielen door starheid en grootspraak, kunnen ondernemers vandaag wendbaar blijven. Fouten zijn geen ramp, zolang je leert en opnieuw probeert.

Parallel met de internet-bubbel

De dot-com jaren draaiden om websites zonder echte waarde. Bedrijven haalden miljoenen op met een vaag plan en een gelikte naam. Toen de realiteit toesloeg, verdween het geld als sneeuw voor de zon. AI kent dezelfde glans van euforie. Er is wel één groot verschil: de technologie van AI werkt. AI schrijft, analyseert, maakt beelden en helpt vandaag al bedrijven tijd en geld besparen. Het is geen belofte voor morgen, het is gereedschap voor vandaag.

Dus..

Ik denk niet AI een kopie is van de internet-bubbel. AI is echt en volop in gebruik. Dat betekent niet dat elk project of elke investering vanzelf succesvol is. Ondernemers die nuchter blijven bouwen aan waarde, leren van mislukkingen en klein durven te beginnen, hebben de grootste kans om AI volledig te benutten.